สำนักงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรที่ 6 จังหวัดเชียงใหม่
Office of Agricultural Extension and Development Region 6, Chiang Mai

คลังความรู้

ถั่วลายเสือคั่ว หอม กรอบ อร่อย ของดีแม่ฮ่องสอน

4 ก.ค. 2562
    กดที่รูปเพื่อขยาย

จังหวัดแม่ฮ่องสอน มีเสน่ห์ของการท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่สวยงาม และวิถีวัฒนธรรมของคนท้องถิ่นและคนชนเผ่าที่เป็นเอกลักษณ์ นักท่องเที่ยวต่างใฝ่ฝันอยากไปเที่ยวและสัมผัสเมืองในหมอกสามฤดู ใครได้ไปแล้วประทับใจและอยากหวนกลับไปเที่ยวอีกครั้ง นอกจากนี้แล้วยังมีอาหารและขนมพื้นบ้านของคนไทยใหญ่หรือคนไตที่อร่อย อาทิเช่น แกงฮังเล จิ้นลุง อุ๊บไก่ อุ๊บไข่ น้ำพริกอุ๊บ ข้าวกันจิ้น ขนมส่วยทะมิน อาละหว่า เป็นต้น และของคบเคี้ยวที่ต้องชิมลิ้มลองคือถั่วลายเสือคั่ว ที่หอม กรอบ อร่อย หรือจะรับประทานเป็นอาหารเช้า/อาหารว่างได้โดยเติมนมสดได้ทั้งรสชาติและคุณค่าทางโภชนาการ
ถั่วลายเสือหรือถั่วราชินี คือถั่วลิสงพันธุ์กาฬสินธุ์ 2 ที่ได้รับการปรับปรุงและรับรองพันธุ์โดยกรมวิชาการเกษตร เมื่อปี 2544 โดยในพื้นที่จังหวัดแม่ฮ่องสอนได้รับการส่งเสริมจากหน่วยงานราชการตามโครงการตามพระราชดำริ ฯ สำหรับถั่วลายเสือ นับว่าเป็นพืชเศรษฐกิจหนึ่งของจังหวัดแม่ฮ่องสอน จุดเด่นถั่วลายเสือของแม่ฮ่องสอน แตกต่างจากถั่วลายเสือของจังหวัดอื่นๆ คือ รสชาติและเมล็ดใหญ่ เนื่องจากสภาพพื้นที่เป็นหุบเขา ดินอุดมสมบูรณ์ ทำให้ถั่วลายเสือเจริญเติบโตได้ดีและมีรสชาติอร่อยกว่าถั่วที่ปลูกในพื้นราบ เดิมถั่วลายเสือปลูกอยู่ในพื้นที่แถบภาคอีสาน เพิ่งมีการนำมาปลูกที่แม่ฮ่องสอน ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ถั่วลายเสือเป็นพืชที่อาศัยน้ำฝน ใช้น้ำน้อย ช่วยประหยัดน้ำ ช่วยลดโลกร้อน มีภูมิต้านทานต่อเชื้อโรคใบจุดสีน้ำตาลและโรคราสนิม ไม่ต้องใช้สารเคมีป้องกันโรคพืช จึงปลอดภัย ไร้สารพิษอันตราย มีสรรพคุณช่วยบำรุงร่างกาย บำรุงสมอง เสริมสร้างความจำ ลดความดันโลหิตสูง ช่วยลดไขมันตัวร้าย ช่วยป้องกันภาวะไขมันอุดตันในหลอดเลือด อุดมไปด้วยเส้นใยอาหาร ในเมล็ดถั่วมีน้ำมันที่มีประโยชน์ น้ำมันจากเมล็ดถั่วช่วยหล่อลื่นลำไส้ ช่วยบำรุงน้ำนมสำหรับสตรีให้นมบุตร

ขั้นตอนการคั่วถั่วลายเสือ

  น.ส. จรรณวรรญ วาสสกุลหรือน้องออย สาวน้อยเจ้าของกิจการบ้านถั่วป่าปุ๊ แม่ฮ่องสอน เล่าว่าหลังเรียนจบจากมหาวิทยาลัยราชภัฎเชียงใหม่ เมื่อปี 2561 ได้กลับบ้านเกิดที่จังหวัดแม่ฮ่องสอนและช่วงที่ยังว่างไม่มีงานทำได้ช่วยพ่อแม่ขายของหน้าบ้าน และได้รับซื้อถั่วชนิดต่างๆที่เกษตรกรได้ปลูกในท้องถิ่น นำมาแปรรูปโดยวิธีการคั่วและบรรจุถุงจำหน่ายให้กับประชาชนทั่วไปและนักท่องเที่ยว สามารถสร้างรายได้เพิ่มให้กับครอบครัว ต่อมาจึงได้พัฒนาต่อยอดด้านการบรรจุภัณฑ์ให้สวยงามน่าซื้อและเพิ่มช่องทางการตลาดออนไลน์ รวมทั้งรักษาคุณภาพและมาตรฐาน ซึ่งผู้บริโภคและตลาดยอมรับ ทำให้ยอดจำหน่ายเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะในช่วงเทศกาลท่องเที่ยวสามารถจำหน่ายได้เดือนละ 300,000 – 400,000 บาท สำหรับวิธีการคั่วถั่วลายเสือ มีขั้นตอนดังนี้

  1. นำถั่วลายเสือที่เก็บเกี่ยว ตาก 3-5 แดด ให้แห้ง
  2. กะเทาะเปลือกและคัดเมล็ด
  3. นำเกลือคั่วในกระทะ 3 นาทีก่อน แล้วถึงจะนำถั่วลายเสือลงคั่วอีก 4 นาที โดยต้องคนกระทะตลอดเวลาให้ทั่วไม่ให้ถั่วไหม้ อัตราส่วน เกลือ 4 ส่วน : ถั่วลายเสือ 1 ส่วน
  4. หลังที่ถั่วสุกหอมได้ที่ ตักออกและบรรจุภัณฑ์ พร้อมจำหน่าย
  ปัจจุบันทางบ้านถั่วป่าปุ๊แม่ฮ่องสอน ได้รับซื้อผลผลิตถั่วลายเสือจากเกษตรกรกิโลกรัมละ 55 บาท รวมทั้งรับซื้อถั่วชนิดต่างๆด้วย เพื่อเก็บสต๊อกไว้เป็นวัตถุดิบในการแปรรูปเพื่อจำหน่ายตลอดทั้งปี และมีสมาชิกที่ได้ร่วมกันผลิตสินค้าถั่วแปรรูป จำนวน 10 คน น้องออยกล่าวด้วยความภาคภูมิใจว่าบ้านถั่วป่าปุ๊แม่ฮ่องสอน ได้ช่วยให้สมาชิกมีงานทำ มีรายได้เลี้ยงครอบครัวและได้ช่วยเหลือเกษตรกรผู้ปลูกถั่วในจังหวัดแม่ฮ่องสอนโดยรับซื้อในราคาที่ดีกว่าพ่อค้าคนกลาง นอกจากนี้แล้วทางบ้านถั่วป่าปุ๊แม่ฮ่องสอน ยังมีผลิตภัณฑ์แปรรูปจากถั่วอื่นๆ เพื่อจำหน่ายอีกด้วย เช่น ถั่วกาลาเป ถั่วเปหล่อ ถั่วแปยี ถั่วเหลือคั่ว ป๊อบคอร์นดอย ข้าวซอยตัดธัญพืช ถั่วลิสงสมุนไพร ถั่วลิสงเคลือบงา ถั่วปากอ้า ถั่วลูกไก่ งาดำ/ขาวคั่ว รวมทั้งเปลือกถั่วสำหรับผสมดินปลูกพืชหรือทำปุ๋ย ผู้ที่สนใจติดต่อสอบถามรายละเอียดเพิ่มที่นางสาวจรรณวรรญ วาสสกุล(น้องออย) 172 ม.2 ต.ผาบ่อง อ.เมือง จ.แม่ฮ่องสอน โทร.088-2538165 หรือ facebook บ้านถั่ว ป่าปุ๊ แม่ฮ่องสอน